Melanom

Melanom; melanosit adı verilen deriye rengini veren hücrelerin kontrolsüzce aşırı çoğalması sonucu ortaya çıkan kötü huylu bir kanserdir. Hayatı tehdit eder, çabuk yayılır. Erken tanı ve tedavi önemlidir. 

Genellikle var olan bir benden veya birdenbire kahverengi, siyah leke olarak başlar, pembe, beyaz, mavi renkler olabilir, çok nadir de olsa renksiz leke şeklinde görülebilir. Zamanla büyür, şekil değiştirir, kanamalı yara haline gelebilir. Tüm vücutta; saçlı deri, ağız içi, göz, tırnaklar, genital bölge dahil her yerde görülebilir. Kadınlarda en sık bacakta, erkeklerde ise en sık sırtta görülür.

Melanom açısından riskli kişiler;

  • açık tenli, renkli gözlü, çilli, kızıl saçlı olanlar
  • ailede veya kendisinde deri kanseri öyküsü olanlar
  • çocukluğunda güneş yanığı geçirenler veya güneşe aşırı maruz kalanlar
  • çok sayıda beni olanlar(50'den fazla) veya atipik/displastik beni olanlar
  • doğuştan itibaren büyük beni olanlar
  • bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler risk altındadır.

Melanom aşısından şüpheli leke/benler;

  • asimetrikse
  • kenarları düzensiz, girintili çıkıntılıysa
  • renk çeşitliliği varsa(siyah, beyaz, kahverengi, pembe alanlar)
  • çapı 6mm'den büyükse
  • hızlı değişim gösteriyorsa melanom açısından şüphelidir.

Melanom şüphesi olduğunda lezyon cerrahi olarak çıkarılmalı ve patolojik inceleme yapılmalıdır. Kanserin yayılım derecesine göre tedavi planlanmaktadır. Çabuk ilerleyen ve öldürücü bir kanser olduğu için erken tanı önemlidir. Kişilerin kendilerini düzenli aralıklarla kontrol etmeleri ve riskli kişilerin dermatoloji uzman doktor kontrolü altına girmeleri önemlidir.

Melanom tanısı alan kişiler tedavi aldıktan sonra da düzenli ben takibine girmelidir.

Deri Kanseri

Deri kanserleri melanom ve melanom dışı deri kanserleri olarak ikiye ayrılır. Tüm dünyada en sık görülen kanser türü; melanom dışı deri kanserleridir. Bunlar da Bazal hücreleri karsinom(BCC) ve Skuamöz hücreli karsinom(SCC) olarak iki çeşittir.

Her iki kanser de özellikle güneş gören yerlerde küçük ben, sivilce gibi başlayıp, daha büyük kanamalı veya kabuklu yara haline gelebilir.

BCC yıllarca derin dokulara yayılmadan kalabilirken, SCC lenf nodlarına, uzak dokulara yayılabilir.

Tanıda dermoskop adını verdiğimiz özel ışıklı bir alet kullanılmaktadır. Erken tanı tüm kanserlerde olduğu gibi deri kanserlerinde de önemlidir.

Deri kanserinin en önemli sebebi güneş ışınlarıdır. Bununla birlikte;

  • çocukken çok ve sık güneş maruziyeti olanlarda
  • güneş altında yoğun çalışanlarda
  • solaryuma girenlerde
  • ailesinde veya kendisinde deri kanseri olanlarda
  • bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde
  • kalıtsal olarak güneş ışığına duyarlı hastalığı olanlarda deri kanseri riski artmıştır.

Derinizde yeni bir oluşum varsa, iyileşmeyen; sürekli kabuklanıp kanayan yaranız varsa, yeni bir leke veya var olan bir bende değişim varsa mutlaka en kısa sürede dermatoloji uzmanına muayene olmalısınız.

Tedavide ilk seçenek kanserli dokunun cerrahi olarak çıkarılmasıdır; ilerlemiş veya ameliyat edilemeyen durumlarda kriyoterapi, küretaj, krem tedavileri, kemoterapi ve radyoterapi uygulanır.

Deri kanserlerinde erken tanı ile tamamen kurtulmak mümkündür. Deri kanserlerinden korunmada en önemli faktör güneşten çok iyi korunmaktır.

Pitriazis Rosea(Madalyon Hastalığı)

Pitriazis Rosea(Madalyon Hastalığı) diğer bilinen adıyla vücut gül hastalığı; genelde vücutta, tüm yaş gruplarında görülen üzeri hafif kepekli pembe/kırmızı renkli oval döküntülerle karakterize bir deri hastalığıdır. Sebebi tam bilinmemektedir, virüsler suçlanmıştır. Bulaşıcılığı da tam bilinmemektedir.

Hastalıkta önce tek bir odakta daha büyük yuvarlak döküntü çıktıktan sonra diğer küçük döküntüler çıkar ve tüm vücuda yayılır. Nadiren kaşıntılıdır. Hastalık ortalama 6-8 haftada kendiliğinden, iz bırakmadan düzelir.

Tanısı dermatologlar tarafından kolayca konur, çok nadir hastada diğer hastalıklardan ayırmak için;  deri biyopsisi veya mantar bakısına ihtiyaç duyulur. Lezyonların şiddetine ve kaşıntının durumuna göre krem ve hap tedavileri planlanır.

Özellikle döküntüler varken; kese, lif, uzun ve sıcak duş, kaşıma ve deriyi tahriş eden kıyafetlerden uzak durulmalıdır. Çok nadiren hastalık 2 aydan uzun süre devam edebilir ve nadir de olsa tekrarlayabilir.

Uçuk(Herpes Virüs Enfeksiyonu)

Uçuk; vücudun her yerinde çıkabilen, içi su dolu kabarcıklar ve sonrasında kabuklanma ile iyileşen bulaşıcı bir virüs enfeksiyonudur. HSV1 ve HSV2 olmak üzere iki tipi vardır. HSV1 özellikle dudaklarda, burunda, çenede, yüzde görülürken; HSV2 genital bölgede enfeksiyona sebep olur.

Stres, travma, ateşli hastalıklar, uykusuzluk, aşırı sıcakta kalma, bağışıklık sisteminin zayıfladığı durumlarda uçuk görülebilir.

Virüs bebeklik ve çocukluk çağında virüsü taşıyan kişilerden öpme aynı çatal, kaşık veya havluyu kullanma ile bulaşır.

Tedavisi ilk 1-2 günde başlamalıdır. 2 hafta içinde lezyonlar kabuklanarak iyileşir. Büyük lezyonlarda ve ikincil enfeksiyon gelişmiş lezyonlar iz bırakarak iyileşebilir.

Hastalığın şiddetine göre; krem, şurup ve hap tedavileri planlanır. Göz çevresinde çıkan uçuklarda göz tutulumu olabileceği unutulmamalıdır. Sık tekrarlayan uçuk vakalarında 6ay-1 yıl baskılama tedavisi planlanır.

 

 

Molluskum Kontagiosum

Molluskum Kontagiosum sık görülen, bulaşıcı bir virüs hastalığıdır. Direkt temas, ortak eşya kullanımı, havuzlardan ve cinsel temas sonrası genital bölgede görülebilir.

Deri renginde veya hafif kırmızı renkli kubbe görünümünde kabarıklıklardır. Sayıları birden fazla olabilir. Atopik bünyede ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde çok yaygın ve büyük boyutlarda olabilir. İrritasyona bağlı etraflarında kızarıklık ve ikincil enfeksiyon gelişebilir.

Tanısı dermatologlar tarafından kolayca konulur. Tedavisiz olarak 12-18 ayda kendiliğinden iyileşebilir. Lezyonları yeri, yaygınlığı ve hastanın yaşına göre tedavi seçenekleri mevcuttur. Lezyon steril olarak boşaltılabilir, soğuk gaz tedavisi, koterizasyon veya topikal sürme ilaçlar tedavide kullanılır.

 

El Egzaması

Ellerde kuruluk, kızarıklık, kepeklenme, kabuklanma, su dolu kabarcıklar, sulantı ve kaşıntıyla ortaya çıkan bir dermatittir. El egzaması su, sabun, deterjan, kuru hava, kimyasal madde teması, lastik eldivenler, kişisel bakım ürünleri gibi birçok maddenin teması sonrası gelişen tahrişe bağlı oluşur. Bazı meslek gruplarında; temizlik ve bulaşıkla uğraşanlarda, fırıncılar, kuaförler, sağlık çalışanları, diş teknisyenleri, bahçe işi ile uğraşanlarda, inşaat işçilerinde, resim, maket vb. uğraşanlarda daha sık görülmektedir.

Bulaşıcı değildir. Temas ettiği sürece hastalık tekrarlar ve şiddetlenir.

Tedavide deri bariyerini koruma ve düzenlemek adına nemlendirici kremlerin düzenli kullanımı ve dermatoloğunuzun size önerdiği krem ve hap tedavilerini düzenli kullanmak önemlidir. Esas nedenin saptanması ve bu etkenle temastan kaçınılması tedavide ilk aşamadır.

Ilık su ile elleri yıkamak, su ile az temas etmek, sonrasında durulayıp nemlendirici kullanmak, kimyasal maddelere temastan kaçınmak, içi pamuklu egzama eldiveni kullanmak ve düzenli nemlendirici krem kullanmak el egzamasından korunmada dikkat edilmesi gereken başlıca önlemlerdir.

 Tekrarlayan el egzamanız varsa mutlaka dermatoloji uzmanına muayene olmalısınız.